Türkiye’nin Gündemi Kentsel Dönüşüm

Türkiye’nin önemli gerçeklerinden biri olan deprem meselesinde en öncelikli hususlardan biri de kentsel dönüşüm. İhtisas Mahkemesinin 50+1 değişikliği ve ara buluculuk gibi maddelerin öne çıktığı sonuç bildirgesini değerlendiren uzmanlara göre geçmişte sürecin tıkanmasına neden olan kimi konulara yeni dönemde izin verilmeyecek.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şûrası’nın sonuç bildirgesini açıkladı. Bakan Özhaseki, “Uzmanlarımızın tavsiyelerini dikkate alarak, kentsel dönüşümde başta İstanbul olmak üzere ülke genelinde işe başlamak için mevcuttaki üçte iki rıza uygulamasını yüzde 50+1 ile salt çoğunluğa getirmek istiyoruz. Bu düzenleme sadece binanın dönüşüme girme sürecinde değil inşaatın ruhsat aşamasında da uygulanacak. Dönüşüm sürecini hızlandırmak amacıyla tebligatlar, eski usulde değil; e-Devlet üzerinden tebliğ edilecek, yapıların kapılarına asılacak ve muhtarlıklarda ilan edilecek.” dedi. Kentsel dönüşümün hızlandırılmasını istediklerini belirten Bakan Özhaseki, açılan davalarla yaşanan anlaşmazlıkların çözülmesi için arabuluculuk sistemi ile ihtisas mahkemeleri kurulmasının da Şûra’da önerildiğini söyledi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şûrası’nın sonuç bildirgesini, kentsel dönüşüm seferberliğinin 11’inci yıldönümü olan 5 Ekim’de kamuoyuna açıkladı. 2012 yılında startı verilen kentsel dönüşüm çalışmalarının aldığı son şekli ve yürütülen çalışmaları, İLBANK’ın Ankara Macunköy’deki sosyal tesislerinde düzenlenen toplantıda açıklayan Bakan Özhaseki, kentsel dönüşüm sürecini hızlandıracaklarını ve dönüşümün önündeki engelleri kaldıracaklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımları, bilim insanlarının yoğun ilgisi ve komisyonların beyin fırtınasıyla gerçekleşen Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şûrası’nın sonuç bildirgesini kamuoyu ile paylaşan Bakan Özhaseki, Şûra’dan önemli çıktılar edinildiğine ve bu çıktıların Kentsel Dönüşüm Yasası’nda çok güçlü bir şekilde yer bulduğuna dikkat çekti.

“Tek Çare Kentsel Dönüşüm”

6 Şubat depremlerinde 11 ilin doğrudan, 18 ilin dolaylı ve 14 milyon insanın da birçok yönden etkilendiğini ifade eden Bakan Özhaseki, “680 bin civarında konut, 170 bin civarında iş yeri, depo ve ahır yıkıldı. Maddi hasar 100 milyar doların üzerinde. Şu anda afet bölgesinde 200 bin konutumuzun yapımı devam ediyor. Yerinde Dönüşüm projemiz için 215 bini aşkın başvuru gerçekleşmiş durumda. En kısa zamanda afetzede kardeşlerimizi güvenli konutlarına yerleştireceğiz. Hepimizin şunu bilmesi lazım; Türkiye bir deprem ülkesi. Bu işin tek çaresi, kentsel dönüşümdür. Oturduğumuz konutları, çalıştığımız iş yerlerini deprem gerçeğini bilerek sağlıklı, güvenli hale getirmeliyiz. Bunun için de kentsel dönüşüm hayati bir öneme sahiptir.” diye konuştu.

“Bugüne Kadar 2 Milyon 200 Bin Konutu Dönüştürdük”

Türkiye ve İstanbul’daki konut ve dönüşüm sayılarına dair açıklamalarda bulunan Bakan Özhaseki, “Sayın Cumhurbaşkanımızın 2012 yılında ortaya koyduğu ‘Türkiye’nin Her Yerinde Kentsel Dönüşüm’ hamlesiyle bugüne kadar 2 milyon 200 bin civarında bağımsız bölümün dönüşümünü sağladık. Şu anda da 400 bin bağımsız bölümün dönüşümü devam ediyor. Kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandıracağız. İstanbul’da 6 milyon civarında konut, 1,5 milyon bağımsız bölümden oluşan ticarî alan var. İstanbul’da da 2012’den itibaren başlayan çalışmalarda yaklaşık 800 bin bağımsız bölümün dönüşümünü bitirmiş durumdayız. Şu anda da 171 bin civarında bağımsız bölümün dönüşümü devam ediyor. Sadece İstanbul’un dönüşümü için bugüne kadar 128 milyar TL yatırım gerçekleştirdik. Bu sayı Türkiye genelinde ise 480 milyar TL’dir.” ifadelerini kullandı.

İstanbul İçin 4 Adımlı Yol Haritası

İstanbul için 4 adımlı yol haritası belirlendiğini dile getiren Bakan Özhaseki, “İstanbul için de önümüzde 4 adımlı bir yol haritası var. Birincisi, hâlihazırda devam eden kentsel dönüşüm çalışmalarıdır. Bu çalışmaları hızlandırıp, genişleteceğiz. İkincisi, ‘Yarısı Bizden’ kampanyasıdır. TBMM’den geçecek yasadan sonra, bu kampanyayla en az 200 bin konutumuzu dönüştüreceğiz. Üçüncüsü, tespit ettiğimiz rezerv alanlarda güvenli, iklim dostu, kimlikli hayat alanları inşa edeceğiz. Bu rezerv alanlarda 350 bin civarında konut yapacağız. Dördüncü olarak ise, TBMM’ye taşıdığımız bu yasa ile İstanbul’daki ve ülkemizdeki kentsel dönüşümün önündeki engelleri kaldıracağız.” şeklinde konuştu.

Uzmanlar, Kentsel Dönüşüm İçin Yüzde 50+1 Salt Çoğunluğu İşaret Etti

Bakan Özhaseki, “Kentsel dönüşümde başta İstanbul olmak üzere ülke genelinde işe başlamak için mevcuttaki üçte iki rıza uygulamasını, uzmanlarımızın tavsiyesi ile yüzde 50+1 ile salt çoğunluğa getirmek istiyoruz. Bu düzenleme sadece binanın dönüşüme girme sürecinde değil inşaatın ruhsat aşamasında da uygulanacak. Dönüşüm sürecini hızlandırmak amacıyla tebligatlar, eski usulde değil; e-Devlet üzerinden tebliğ edilecek, yapıların kapılarına asılacak ve muhtarlıklarda ilan edilecek. Ayrıca İstanbul’da Yarısı Bizden kampanyasının hızlıca uygulanabilmesi için malî yardım hükmü de kanuna eklenecek.” dedi.

Komisyon Üyelerinden ‘Arabuluculuk ve İhtisas Mahkemeleri’ Önerisi

Kentsel dönüşüm sürecinin uzamaması için Şûra’dan çıkan öneriler içerisinde, açılan davalarda anlaşmazlıkların çözülmesi için arabuluculuk sistemi ve ihtisas mahkemeleri kurulmasının önerilmesinin de istendiğini belirten Bakan Özhaseki, “Kaybedecek bir saniyemiz bile yok, hızlı hareket etmeliyiz. Kentsel dönüşümlerde anlaşmazlıklar çözülsün diye arabuluculuk sistemi devreye girecek. Kentsel dönüşüm davalarını hızlıca çözüme kavuşturacak ihtisas mahkemelerinin kurulması gerekiyor. Anlaşmazlıklar ivedi bir şekilde çözülürse, biz de kentsel dönüşüm sürecini daha hızlı bir şekilde yürütmüş oluruz.” açıklamalarına yer verdi.

“Köy Evleri Çelikten Yapılacak”

Köy evlerinin çelik gibi sağlam yapılacağını dile getiren Bakan Özhaseki, “Şûra’mızdan çıkan bir diğer öneri ise, hem zaman hem maliyet, hem de iklime azami duyarlılık açısından çelik karkastan köy evlerinin de yapılabileceği yönündedir. Biz, Şûra’mızdan çıkan bu öneriyi çok değerli buluyoruz. Köy evlerimizi çelik karkas ve kendine has modüler sistemle yapacağız. Özellikle afetten büyük zarar görmüş 4 şehrimizde bu yapıları hızlı bir şekilde inşa edip, afetzede kardeşlerimize teslim edeceğiz.” ifadelerini paylaştı.

“Kentsel Dönüşüm Başkanlığı Kuracağız”

Kentsel dönüşüm için altında 3 ayrı genel müdürlüğün olacağı bir başkanlık kuracaklarını belirten Bakan Özhaseki, “Kentsel Dönüşüm Yasasını tüm Türkiye’ye şamil çıkarmaya gayret ediyoruz. Bunun için bir başkanlık kurmak istiyoruz. Başkanlığın altında 3 tane genel müdürlük olacak. Birincisi sadece İstanbul’u takip edecek. İkincisi Türkiye’yi takip edecek. Üçüncü genel müdürlük de kaynak oluşturacak. Devletin hazine arazileri var. Bunların planlanması lazım önce. Planlandıktan sonra fonksiyon yüklenmesi lazım ve bunların dışarıya halka açık bir şekilde arz edilmesi lazım. Bu satıldığında bir kaynak gelecek. O burada biriken bütçeyle siz kentsel dönüşümü takip edeceksiniz.” ifadelerini kullandı.

“Deprem Meselesi Siyaset Üssü Bir İş”

Deprem konusunda siyaset yapılamayacağını vurgulayan Bakan Özhaseki, “Deprem meselesi siyaset üstü bir iş. Çok çekişme olacak bir konu değil. Eğer gerçekten arkadaşlar sorumlu davranacaklarsa bizim yasamızı ciddi bir şekilde okuyup, uzmanlarına çalıştırıp, yeni teklifler getirsinler, eleştirsinler. ‘Bu olmaz’ desinler. ‘Şöylesi daha doğru’ desinler. Sonuna kadar açığız. Ben zaten şimdi AK Parti grubunu aydınlatıyorum. Dün uçakta bir Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili arkadaşla beraber geldik. Ona da söyledim. Cumhuriyet Halk Partisi grubunda anlatacağız. Diğer parti gruplarına da gidip anlatacağız. Milliyetçi Hareket Partisi’ne de anlatacağız. Herkesi aydınlatacağız. Meclise öyle getireceğiz. Zaten komisyonda Bayındırlık Komisyonu’nda görüşürken de bütün üyeler orada olacaklar. Bu konuyu tartışacağız.” dedi. Bakan Özhaseki, kentsel dönüşüm çalışmaları konusunda tüm CHP’li belediyelere de çağrıda bulunarak, “Bütün CHP’li belediyeler kentsel dönüşüm için gelsinler, kapılarımız sonuna kadar açık” dedi.

“Sıfır Atık Projesi Dünya Markası Oldu”

Bakan Özhaseki, Sıfır Atık Proje’sinin Türkiye’ye kazanımlarımı anlatarak, “Sıfır Atık Projesini Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi aldı, sahiplendi, dünyaya tanıttı ve bir dünya markası haline geldi. 30 Mart Dünya Sıfır Atık Günü ilan edildi. Emine Hanım Başkanlığını yapıyor. Orada toplantılara da katıldık. BM ile müthiş görüşmeler oluyor. Türkiye’nin markası haline geldi. 20 milyon insana eğitim vermişler, birçok belediye buna geçmiş. Milyonlarca atık geri kazanılmış, birçok kar elde edildi. 432 milyon ağaç kesilmekten kurtuldu. Millet Bahçelerinin metrekaresi 80 milyonu aştı, 100 milyon yapmaya çalışıyoruz.” İfadelerine yer verdi.

Depremzedelere 41 Bin Konut ve 4 Bin 807 Köy Evi Yılsonuna Kadar Teslim Edilecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerde inşası devam eden 200 bin konuttan, tamamlanma aşamasına gelen 41 bin konut ve 4 bin 807 köy evinin yıl sonuna kadar teslim edilmesinin planlandığını bildirdi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilde inşasına başlanılan afet konutları hızla tamamlanıyor.

Bakan Özhaseki, deprem konutlarının teslim sürelerine ilişkin yaptığı açıklamada, “Asrın felaketi olarak nitelendirdiğimiz depremin ardından 8 ay geride kalırken, bölgeyi ayağa kaldırmak ve vatandaşlarımızı güvenli evlerine kavuşturmak için gece gündüz çalışıyoruz. Bu kapsamda Bakanlığımız, TOKİ ve Emlak Konutumuz ile birlikte deprem bölgesinde yapacağımız 200 bin konutun inşa çalışmalarına devam ediyoruz. Toplamda 850 bin bağımsız bölüm, yani konut, iş yeri, depo ve ahır yapacağız.” ifadelerini kullandı.

Bakan Özhaseki, Hatay’da 45 bin 186, Adıyaman’da 41 bin 292, Kahramanmaraş’ta 39 bin 121, Gaziantep’te 24 bin 977, Malatya’da 23 bin 861, Diyarbakır’da 6 bin 758, Osmaniye’de 5 bin 501, Şanlıurfa’da 5 bin 653, Adana’da 3 bin 424, Kilis’te 2 bin 340, Elazığ’da 1887 konut ve köy evinin hızla tamamlanmakta olduğunu bildirerek, “Yapımı devam eden konut ve köy evlerinden, 41 bin konut ve 4 bin 807 köy evinde ise inşa süreci tamamlanma aşamasına geldi. Bu konutlarımızı 2023’ün sonuna kadar düzenlenecek törenle hak sahiplerine teslim etmeyi planlıyoruz. En kısa zamanda şehirlerimizdeki hayatı normalleştirmeyi hedefliyoruz.” diye konuştu.

“Yerinde Dönüşüm Projesine Başvurular 215 Bini Aştı”

Afet bölgesindeki inşa sürecini hızlandırmak için hayata geçirilen Yerinde Dönüşüm Projesi’ne yoğun ilgi olduğunu belirten Bakan Özhaseki, şunları kaydetti: “Depremden zarar gören şehirlerimizde güvenli ve hızlı dönüşüm için başlattığımız Yerinde Dönüşüm projesine başvurular 215 bini aşmış durumda. Zemin etütleri yapılmış noktalarda, dört kırmızı çizgimizden taviz vermeden, her bir safhasını bakanlığımızın denetlediği bir süreç içerisinde Yerinde Dönüşüm Projesini sürdürüyoruz. İnşallah afetten zarar gören şehirlerimizde konutlarımızı en kısa sürede güvenli ve iklim dostu olarak inşa ederek vatandaşlarımıza teslim edeceğiz.”

Bakan Özhaseki, depremin yıkıcı etkilerinin şehir merkezlerini de büyük oranda enkaza çevirdiğini anlatarak, “Sayın Cumhurbaşkanı’mız açıkladılar, inşallah şehir merkezlerini de bakanlık olarak biz yapacağız. Kartpostallara, türkülere, şiirlere konu olan bu şehir merkezleri inşallah yüzlerce yıl yaşayacak ve milletimize hizmet edecek.” diye konuştu.

680 Bin Konut ve Köy Evi ile 170 Bin Ticari Alan İnşa Edilecek

Bakanlıktan edinilen bilgiye göre depremden etkilenen illerde, evleri yıkılan ya da ağır hasar gören vatandaşların konut ihtiyacının karşılanması için toplam 680 bin konut ve köy evi ile 170 bin iş yeri, depo, ahır yapılarak, hak sahiplerine teslim edilecek.

Bu kapsamda Hatay’da 220 bin 66 konut, 34 bin 129 köy evi, 55 bin 677 ticari alan, Kahramanmaraş’ta 82 bin 104 konut, 30 bin 310 köy evi, 34 bin 504 ticari alan, Malatya’da 77 bin 717 konut, 25 bin 302 köy evi, 27 bin 400 ticari alan, Adıyaman’da 41 bin 171 konut, 23 bin 640 köy evi, 17 bin 392 ticari alan, Gaziantep’te 29 bin 315 konut, 12 bin 607 köy evi, 17 bin 600 ticari alan, Diyarbakır’da 19 bin 351 konut, 2 bin 361 köy evi, 3 bin 167 ticari alan, Elazığ’da 20 bin 261 konut ve 4 bin 528 ticari alan, Osmaniye’de 13 bin 646 konut, 6 bin 856 köy evi, 3 bin 650 ticari alan, Adana’da 18 bin 583 konut, 2 bin 438 köy evi, 1744 ticari alan, Şanlıurfa’da 13 bin 782 konut, 3 bin köy evi, 3 bin 641 ticari alan, Kilis’te 733 konut, 2 bin 628 köy evi, 697 ticari alandan oluşan 850 bin bağımsız bölüm yapılacak.

Bakan Özhaseki: “Hatay En Kısa Sürede Ayağa Kalkacak”

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, Hatay şehir merkezinin yeniden ayağa kaldırılmasına ilişkin yapılan özel çalışmaları değerlendirdi. Hatay’da kısa süre önce rezerv alanlarda temellerin atılarak inşaatlara başlanıldığını belirten Özhaseki, yine ‘Yerinde Dönüşüm’ projesi ile birlikte 254 bin 195 konut ve 55 bin 677 ticari alanı, 4 kırmızı çizgiden taviz vermeden inşa edeceklerini söyledi. Bakan Özhaseki, “Enkazları kaldırılan Hatay, en kısa sürede ayağa kalkacak ve kentsel tasarım çalışmamızdaki gibi güzel bir görünüme kavuşacak.” dedi.

6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin, Türk milletinin Anadolu’daki bin yıllık tarihinde yaşanan en büyük afet olduğunu belirten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, 50 bini aşkın insanın hayatını kaybettiği bu depremlerde en fazla hasar gören şehrin de Hatay olduğuna dikkat çekti.

“Hatay’ın Merkezini Bakanlık Olarak Biz Yapıyoruz”

Deprem bölgesinde yürütülen çalışmalarla ilgili açıklamalarda bulunan Bakan Özhaseki, Bakanlık olarak yaraları sarmaya, deprem bölgesini hızla ayağa kaldırmaya devam ettiklerini söyledi. Depremde yitirilen nice canların acısını tarif etmenin mümkün olmadığını ifade eden Bakan Özhaseki, “Hatay, depremden çok büyük zarar gördü. Depremlerde, Hatay’da 254 bin 195 konut ve 55 bin 677 ticari alan kullanılamaz hale geldi. Biz, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde gece gündüz demeden çalışıyoruz. Bu kapsamda gerek rezerv alandaki çalışmalarımız ile gerekse ‘Yerinde Dönüşüm’ projemiz ile Hatay’da 309 bin 872 bağımsız bölümü, her yerde söylediğimiz 4 kırmızı çizgimizden taviz vermeden inşa ediyoruz. Yine Hatay şehir merkezini Bakanlık olarak biz imar ve inşa ediyoruz.” dedi.

“Eskisinden Daha Güvenli ve Güzel Bir Şehir Olacak”

Hatay’da enkaz kaldırma çalışmalarının aralıksız devam ettiğini vurgulayan Bakan Özhaseki, “Depremde yıkılan yapıların dışında ağır hasarlı olup yıkılması gereken yapıları da hızla temizliyoruz. Temellerimizi attık, atmaya devam ediyoruz. Biz Hatay’ı, merkezini, tüm bölgeyi mühendislerle, mimarlarla, şehir plancılarıyla özel olarak çalıştık. Hatay’da, kentsel tasarım çalışması yapan dünya çapındaki 6 ayrı mimarlık grubuna çalışma yaptırdık. Bu çalışmaları da Hatay halkıyla, STK temsilcileriyle, Hatay’ın bütün sakinleriyle paylaştık. Hataylılar bu çalışmamızı çok beğendiler ve onayladılar. Biz de bu anlamda Hatay halkının onay verdiği çalışmalarımıza başladık. Şu anda bir taraftan enkazları kaldırılan ve aynı zamanda konutlarımızın yapımları devam eden Hatay’ı eski güzel günlerine kavuşturacağız. Hatay en kısa sürede ayağa kalkacak ve kentsel tasarım çalışmamızdaki gibi güzel bir görünüme kavuşacak. Bütün kültür varlığıyla, insan kaynağıyla, tarihi dokusuyla, yerel mimarisiyle Hatay’ı ihya edeceğiz. Hatay; eskisinden daha güvenli ve güzel bir şehir olacak. Hataylı kardeşlerim merak etmesin, onları en hızlı şekilde güvenli, sıfır atık uyumlu ve iklim dostu konutlarına taşıyacağız.” ifadelerini kullandı.

“Kültürel Varlıklara Özel Önem Veriyoruz”

Hatay’daki kültürel varlıklar konusunda da hassasiyetle çalışıldığını belirten Bakan Özhaseki, “Depremde pek çok kültürel varlığımız da yıkıldı. Bu anlamda Hatay tarihi Meclis binamız büyük zarar gördü. Anadolu’daki ilk camimiz olan Habib-i Neccar Cami’nin büyük bir kısmı yıkıldı. Pek çok kilise, çarşı gibi tarihi eserler de depremin enkaza çevirdiği yapılar arasında yer aldı. Türkiye’nin bütün renklerini barındıran Hatay’ı, tüm kültür ve medeniyet birikimiyle ayağa kaldırıp eskisinden daha güvenli ve güzel hale getireceğiz” dedi.