Akıllı Şehir nedir? Bir şehri “akıllı” yapan nedir?

Merve BOZBEY

Mimar

www.popularch.com

Akıllı Şehirler Konseyi, akıllı şehri “tüm şehir işlevlerinde yerleşik dijital teknolojiye sahip bir şehir” olarak tanımlıyor. Sindirilmesi kolay olsa da, bu tanım tam değildir; teknoloji, akıllı şehirler inşa ettiğimiz araçlardan sadece biri ve onların varoluş nedeni değil. Öyleyse akıllı şehir nedir? Bir şehri gerçekten “akıllı” yapan nedir?

Akıllı Şehir nedir?

İlk soru, “akıllı şehir” ile ne kastedildiğidir. Cevap şu ki, akıllı şehir için evrensel olarak kabul edilmiş bir tanım yoktur. Wikipedia tanımı: ” Akıllı şehir, veri toplamak için farklı türde elektronik nesnelerin interneti sensörlerini kullanan ve daha sonra varlıkları, kaynakları ve hizmetleri verimli bir şekilde yönetmek için bu verilerden elde edilen bilgileri kullanan bir kentsel bir alandır. “ Bunun yanı sıra en yararlı ve uygulanabilir bulduğum akıllı şehir tanımını Brundtland Raporu olarak bilinen 1987 BM belgesi açıklıyor: “Akıllı Şehirler gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılayan kentsel gelişmelerdir.”

Kesin tanım değişiklik gösterse de, akıllı bir şehrin kapsayıcı misyonu, akıllı teknoloji ve veri analizi kullanarak vatandaşlarının yaşam kalitesini artırırken şehir işlevlerini optimize etmek ve ekonomik büyümeyi sağlamaktır. Akıllı şehre değer, sadece ne kadar teknolojiye sahip olabileceklerine değil, teknolojiyle ne yapmayı seçtiklerine göre verilir.

Bir şehrin akıllılığını belirlemek için birkaç ana özellik kullanılır. Bu özellikler şunları içerir:

• Teknoloji tabanlı bir altyapı
• Çevresel girişimler
• Yüksek işleyen bir toplu taşıma sistemi
• Sürdürülebilir bir şehir planlama anlayışı

Bu özelliklerin tamamı insanların şehir içinde yaşaması, çalışması ve şehrin kaynaklarını tüketmeden kullanması üzerine kuruludur.

“Akıllı şehirler” terimi yeni olsa da, fikir yeni değil. Antik Roma şehirleri, vatandaşlarının hayatlarını kolaylaştırmak için teknolojiyi kullanmak gibi kavramın unsurlarını aslında kullandı. Su kemerleri ve su drenaj sistemleri ile de kendi çağlarında bunu hayata geçirmenin bir yolunu buldular. Antik zamanlardan süre gelen dönemlerde her kültür ve şehir için akıllı şehir kavramının korunduğunu; kalkınma düzeyi, değişme ve reform yapma istekliliği, kaynakları ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişime uğradığını görüyoruz. Bu bağlamda “akıl” kelimesinin şehri tanımlayan bir özelliğe değil, daha çok bir araca atıfta bulunduğunu bilmek önemli hale geliyor.

Akıllı Şehir Kavramı Nasıl Çalışır?

Şehir planlamadan çöp toplamaya kadar çok çeşitli endüstrilerden büyük miktarda veri toplayıp analiz edebilen ve analiz ettiği veriyi işleyebilen sistemlerin şehre entegre edilmesi ile Akıllı şehir kavramının çalıştığını söyleyebiliriz.

Akıllı bir şehirde, işlenen veriyi kullanabilmek için birbirine bağlı sensörler, cihazlar ve yazılımlardan oluşan bir ağ kurulmalı ve korunmalıdır. Bu sistem, şehrin sakinleri için daha sürdürülebilir ve verimli bir ortam haline gelmesine izin vermelidir.

Akıllı şehirler, aşağıdakiler dahil çeşitli teknoloji türleriyle desteklenir:

• Bilgi ve iletişim teknolojisi (ICT)
• Nesnelerin İnterneti (IoT) ağını kullanan bağlı fiziksel cihazlar
• Coğrafi bilgi sistemleri (CBS)
• Uygulama programlama arabirimleri (API)
• Yapay zeka (AI)
• Bulut Bilişim (Cloud Computing)
• Gösterge Tabloları (Dashboards)
• Makine Öğrenimi (ML) (Machine Learning)
• Makineden Makineye Aktarım (M2M) (Machine to Machine)
• Örgü ağ (Mesh Network)

Farklı alanlarda geliştirilmiş bu teknoloji türlerinin her biri, bir şehirde çalışan bileşenleri ve sistemleri iyileştirmek için kullanılabilecek büyük miktarda veriyi toplamak ve bağlamsallaştırmak için birlikte çalışır.

Örneğin ICT çerçevesi, tümü IoT ağına bağlı çeşitli makine ve sensörlerden oluşur ve kablosuz teknoloji ve bulutu kullanarak verileri anında iletebilir. Belirli bir alandaki trafik, sensörler kullanılarak izlenebilir.

Bulut tabanlı IoT uygulamaları daha sonra bu trafik verilerini gerçek zamanlı olarak alabilir, analiz edebilir ve yönetebilir. Bu veriler, bir şehrin zaman içinde sürekli değişen ihtiyaçlarını daha iyi anlamak ve bunlara yanıt vermek için ve güvenliği daha iyi optimize etmek için kullanılabilir.

Teorik olarak, şehir yönetiminin herhangi bir alanı bir akıllı şehir girişimine dahil edilebilir. Klasik bir örnek, sürücülerin kalabalık şehir bloklarında uzun süre daire çizmeden uygun park yerlerini bulmalarına yardımcı olmak için bir uygulama kullanan akıllı parkmetredir. Akıllı sayaç aynı zamanda dijital ödemeyi de mümkün kılar, bu nedenle sayaç için madeni para taşıma ve araçtan inme zorunluluğunu ortadan kaldırır.

Ayrıca ulaşım alanında, sokak lambalarını optimize etmek ve yolların günün saatine veya yoğun saat programlarına göre çok sıkışık olmasını önlemek için trafik akışlarını izlemek ve analiz etmek için akıllı trafik yönetimi kullanılır. Akıllı toplu taşıma, akıllı şehirlerin başka bir yönüdür. Akıllı toplu taşıma şirketleri, hizmetleri koordine edebilir ve sürücülerin ihtiyaçlarını gerçek zamanlı olarak karşılayarak verimliliği ve sürücü memnuniyetini artırabilir. Sürüş paylaşımı ve bisiklet paylaşımı da akıllı bir şehirde yaygın hizmetlerdir.

Enerji tasarrufu ve verimliliği, akıllı şehirlerin ana odak noktalarıdır. Akıllı sensörleri kullanan akıllı sokak lambaları, yollarda araba veya yayalar olmadığında kararıyor. Akıllı şebeke teknolojisi, operasyonları, bakımı ve planlamayı iyileştirmek ve talep üzerine güç sağlamak ve enerji kesintilerini izlemek için kullanılabilir.

Akıllı şehir girişimleri ayrıca iklim değişikliği ve hava kirliliği gibi çevresel endişeleri izlemeyi ve ele almayı hedefliyor. Atık yönetimi ve sanitasyon, atık toplama ve uzaklaştırma için internet bağlantılı çöp kutuları ve IoT özellikli filo yönetim sistemleri kullanarak veya su parametrelerini ölçmek ve içme suyunun kalitesini garanti etmek için sensörler kullanarak akıllı teknolojiyle de geliştirilebilir.