İnşaat 4. çeyreğe iyi başladı

Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB) her ay açıkladığı Hazır Beton Endeksi ile Türkiye’de inşaat sektöründeki ve bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durumu ve beklenen gelişmeleri ortaya koymaktadır. Hazır beton, inşaat sektörünün en temel girdilerinden biridir. Aynı zamanda üretiminden sonra kısa bir süre içerisinde stoklanmadan inşaatlarda kullanıldığı için hazırladığımız Hazır Beton Endeksi, inşaat sektörünün büyüme hızını ortaya koyan öncü bir göstergedir. Her ay Türkiye genelinde beton üreticisi firmalar ile gerçekleştirilen anket çalışması neticesinde 4 farklı endeks türetilmektedir:

•    Hazır Beton Faaliyet Endeksi: Hazır beton firmalarının, geçmiş bir aylık faaliyetlerinin neticelerini ortaya koyan endeks.
•    Hazır Beton Güven Endeksi: Hazır beton sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin, ekonomi ve sektöre yönelik duydukları güven seviyesini ortaya koyan endeks.
•    Hazır Beton Beklenti Endeksi: Hazır beton firmalarının önümüzdeki üç aylık dönemde faaliyetlerinin hangi seviyede olacağına ilişkin beklentileri ortaya koyan endeks.
•    Hazır Beton Endeksi: Yukarıda yer verilen alt endekslerin tümünü içeren bileşik endekstir.

Söz konusu endekslerin oluşturulmasına esas teşkil eden anket ile firmalara 9 soru sorulmuştur. Her bir endeksin değeri 100’ün altında ya da üstünde olmasına bağlı olarak yorumlanmaktadır. 100’ün üzerinde olması durumunda önceki aya ait faaliyetin ya da gelecek döneme ilişkin beklentinin olumlu yönde geliştiği yorumu yapılmaktadır.

EKİM AYI ENDEKS SONUÇLARI
Grafik-1: Endeks Değerleri

Yukarıdaki Grafik 1’de 3 alt endeks ve bu alt endekslerden türetilen Hazır Beton Endeksi değerleri görülmektedir. Ekim ayındaki hareketlilik ile birlikte 5 aydır inşaat sektörü yükseliş trendini devam ettirmektedir. Konut satışlarındaki yavaşlamaya rağmen devam eden projeler  hızlanmıştır. Temmuz ayından beri yükseliş gösteren beklenti ise düşme eğilimindedir. . Özellikle faizlerdeki tırmanmaya rağmen devam eden kur artışı beklentinin gerilemesindeki temel sebep olarak karşımıza çıkmaktadır. Güven Endeksi negatif tarafta kalmıştır.  Beklenti ve güvenin Ekim ayı için aşağı yönlü bir hareketi söz konusudur.  

 Grafik-2: Endeks Değerlerindeki Değişim

(Önceki Yılın Aynı Ayına Göre, %)

Yukarıdaki Grafik 2’de, ekim ayı endeks değerlerinin, bir önceki yılın aynı ayına göre (2019 ekim) değişim oranları yüzdesel olarak gösterilmiştir.  

Grafikten görüleceği üzere bütün endekslerde 2019 yılına  kıyasla olumlu bir tablo söz konusudur. Beklenti ve güven ay bazında negatif tarafta kalsa da önceki yıla kıyasla yükselmiştir. 

Yükselen faiz, kredi yavaşlaması, talepteki durağanlık, ABD seçimleri sonrasında Türkiye-ABD ilişkilerindeki yeni gelişmeler, pandemiye yönelik alınacak tedbirler ile birlikte yılın son 2 ayında ekonomik faaliyette yavaşlama beklenmektedir. PMI yani Satın Alma Yöneticileri Endeksi ve kapasite kullanım oranlarındaki son rakamlar bu yavaşlamanın başladığını ortaya koymaktadır. İnşaat sektörünün de bu gelişmelerden bağımsız bir hareket sergilemesi beklenemez. Ancak ekim ayı THBB Hazır Beton Endeksi rakamları inşaat sektörünün yılı, tüm ekonomik zorluklara rağmen pozitif tarafta kapatacağına işaret etmektedir. 

Yılın 3. çeyreğinde yani Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında Türkiye ekonomisinin büyümeye uygun makro konjonktürü içerisinde inşaat sektörü de ciddi bir atılım göstermiştir.  Ekim ayı sonuçları inşaatın son çeyrekte de potansiyelini ortaya koyacağını ve ekonominin büyümesinde kendinden beklenenin üstüne çıkacağını bize söylemektedir.