İnşaat Tedarik Dergisi

İnşaat – Yatırım – Proje – Ulaştırma – Mimarlık – Enerji – Maden – Şantiye

“Elektrikli Araçlar İçin Şarj İstasyonları Çağrısı” Yapıldı

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye’de elektrikli araçların şarj altyapısını oluşturmak için kritik bir adım attı. Girişimcilerin hızlı şarj istasyonu yatırımı yapmasını sağlamak üzere “Elektrikli Araçlar İçin Hızlı Şarj İstasyonları Hibe Programı”nı başlattı. Program, Togg’un şarj altyapısına da destek olacak.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, başvuruya açılan programı, sosyal medya hesabından “Elektrikli araçlar için gerekli altyapıyı ülkemize kazandırmakta kararlıyız. Türkiye’nin 1.560 farklı noktasına yüksek hızlı şarj istasyonları kurulması için 300 milyon TL bütçeli hibe programını bugün başvuruya açtık. Yatırımcılarımıza hayırlı olsun!” mesajıyla değerlendirdi.

HIZLI ARTIŞ OLACAK

Türkiye’de elektrikli araçlarda hedeflenen hızlı yaygınlaşmanın sağlanabilmesi için, hızlınşarj altyapısının tüm bölgelerde asgari düzeye ulaşması büyük önem taşıyor. Önümüzdeki yıllarda elektrikli araç stoğunun büyümesine paralel olarak, şarj istasyonlarının sayısında da hızlı bir artış olması gerekiyor.

BAŞVURULAR BAŞLADI

Buradan hareketle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, hızlı şarj istasyonu yatırımını teşvik etmek amacıyla “Elektrikli Araçlar İçin Hızlı Şarj İstasyonları Hibe Programı”nı başlattı. Bugün itibariyle devreye alınan destek programı ile hızlı şarj istasyonu kurulumuna hibe verilecek. Toplam bütçesi 300 milyon TL olan hibe desteği ile 81 ilde bin 560 noktada hızlı şarj istasyonu kurulumu sağlanacak. Yatırımcılar, programdan istasyon başına 250 bin liraya kadar destek alabilecek. Yerli malı ünitelere artı yüzde 20 destek verilecek. Programa başvurular, 15 Haziran 2022’ye kadar devam edecek. Yatırımcılar, sarjdestek.sanayi.gov.tr adresinden programa başvuru yapabilecek.

ELEKTRİKLİ ARAÇ PROJEKSİYONU

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından, ilgili kamu kurumları ve sektör aktörlerinin katkısı ile hazırlanan Mobilite Araç ve Teknolojileri Yol Haritasında, Türkiye’de elektrikli araçların gelişimine dair düşük, orta ve yüksek olmak üzere 3 farklı senaryoyu içeren bir projeksiyon oluşturuldu.

Bu projeksiyona göre 2025 yılında; yüksek senaryoda yıllık elektrikli araç satışının 180 bin, elektrikli araç stoğunun 400 bin olacağı tahmin ediliyor. Orta senaryoda yıllık elektrikli araç satışının 120 bin, elektrikli araç stoğunun 270 bin olacağı öngörüldü. Düşük senaryoda ise yıllık elektrikli araç satışının 65 bin, elektrikli araç stoğunun 160 bin civarında olacağı tahmini yapıldı.

2030 yılı projeksiyonuna göre öngörüler şöyle oluştu: Yüksek senaryoda yıllık elektrikli araç satışı 580 bin, elektrikli araç stoğu 2,5 milyon, orta senaryoda yıllık elektrikli araç satışı 420 bin, elektrikle araç stoğu 1,6 milyon, düşük senaryoda yıllık elektrikli araç satışı 200 bin, elektrikli araç stoğu 880 bin adet.

GELİŞİM PLANI

Tüm bunların yanı sıra Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın koordinasyonunda, başta Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Türk Standardları Enstitüsü olmak üzere, ilgili kamu kurumlarının aktif katılımı ve özel sektörün yoğun katkısı ile Türkiye için elektrikli araç şarj altyapısına yönelik mevzuat, standartlar, destekler gibi başlıklardan oluşan kapsamlı bir plan hazırlandı.

MEVZUAT ALTYAPISI

Yürütülen çalışmalar neticesinde, şarj sektörünün serbest piyasa koşullarında, etkin ve sürdürülebilir bir yapıda gelişmesini temin edecek bir mevzuat altyapısı oluşturuldu. 7346 sayılı kanun düzenlemesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda, şarj hizmeti sunulmasına yönelik yasal çerçeve tesis edildi. Buna göre, EPDK’nın yayımladığı yönetmelik ile de detayları netleşen mevzuat göre şarj hizmeti faaliyetleri lisansa ve sertifikaya tabi hale getirildi.

YENİ FIRSATLAR

Küresel arenadaki dönüşüm Türkiye’de otomotiv sanayinin konumunu daha da güçlendirecek. Elektrikli araçların sayısının ve yaygınlığının artması, teknoloji ekosistemi ve inovasyona öncülük edecek, girişimler için ihracat fırsatları yaratacak. Otomotiv endüstrisinde yenilikçilik alanında hızlandırıcı etki oluşturması bakımından, elektrikli araçlar yaygınlaştırılacak.

BİR SEKTÖR DOĞUYOR

Elektrikli araçların kullanılmaya başlaması ile birlikte yeni bir sektör daha ortaya çıktı. Bugün henüz gelişiminin başında olan şarj istasyonu sektörünün, 2030 yılında yaklaşık 1,5 milyar dolar yatırımla kurulan 165 binin üzerinde şarj soketinin işletildiği büyük bir sektöre dönüşeceği tahmin ediliyor. Şarj istasyonu sektörü, büyüklüğün yanında, otomotiv endüstrisi üzerindeki potansiyel etkisi bakımından da önem arz ediyor. Tüketici tercihlerinde belirleyici etkiye sahip olacak sektör, otomotiv pazarındaki rekabeti etkileyecek, elektrikli araçlara geçişi hızlandıracak.

Elektrikli Araçlar İçin Şarj İstasyonları Çağrısı

1.       Dayanak

Bu destek çağrısı, Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı Yönetmeliği hükümleri uyarınca yürütülmektedir.

2.       Çağrı Amacı

Elektrikli araçlar, içinde bulunduğumuz teknolojik gelişim ve dijital dönüşüm döneminin en önemli unsurlarından biri haline gelmiş durumdadır. Bu araçlar, karbon salınımının azaltılmasına katkısı sayesinde iklim değişikliği ile mücadele ve e-mobilite ekosisteminde oluşturduğu ekonomik etki bakımından önemini giderek artırmaktadır.

Elektrikli araçların yaygınlaştırılması ülkemiz için stratejik bir hedef olarak benimsenmiştir. Konvansiyonel içten yanmalı araçların yerine elektrikli araçların kullanımı, iklim değişikliği ile mücadelede kararlı yaklaşımını ortaya koymuş olan ülkemizin, bu alandaki hedeflerine ulaşmasında önemli bir katkı sağlayacaktır. Bunun yanında; elektrikli araçların yaygınlaşması, yeni gelişen bu alanda ana sanayi, tedarik sanayi ve katma değerli ürün ve hizmet geliştiren teknoloji ekosisteminin gelişimi için bir kaldıraç olacaktır.

Bir ülkede elektrikli araçların yaygınlaşmasında en belirleyici etkenlerden biri halka açık şarj olanaklarının seviyesidir. Bu husus tüketici yönelimleri ve tercihlerinde belirleyici konumdadır. Bu bakımdan, elektrikli araçlarda hedeflenen hızlı yaygınlaşmanın sağlanabilmesi için şarj altyapısının ülkemizin tüm bölgelerinde yeterli seviyeye ulaşması büyük önem taşımaktadır. Elektrikli araç sahipliğinin mevcut durumda büyük şehirlerde yoğunlaşmasına rağmen yapılan projeksiyon çalışmaları dikkate alındığında şarj altyapısına asgari erişim olanağının ülke genelinde homojen dağılması gerekmektedir.

Ülkemizde halka açık şarj hizmet noktaları, henüz yeterli yaygınlık ve seviyeye ulaşmış değildir. Elektrikli Araçlar İçin Şarj İstasyonları Çağrısı, şarj konusunu elektrikli araç pazarının gelişimi önünde bir bariyer olmaktan çıkaracak şekilde, istasyonların tüm illerimizde yeterli sayıda kurulmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çağrı ile şarj altyapısının serbest piyasa koşullarında gelişmesini teminen özel sektör tarafından kurulacak şarj üniteleri için hibe desteği sağlanarak yatırımların hızlandırılması hedeflenmektedir. 

Çağrı, Bakanlık tarafından hazırlanan elektrikli araç gelişim öngörülerine göre il-ilçe detayında belirlenmiş şarj altyapısı ihtiyacının giderilmesine yönelik kurgulanmıştır. Çağrı kapsamında verilecek destekler ile hızlı şarj ünitelerinin sayısı artırılacaktır. Çağrı aynı zamanda, elektrikli araç kullanıcılarının alternatifli şarj imkanları ile kaliteli ve uygun fiyatlı hizmete erişmelerinin temin edilmesini ve yerli şarj cihazı üreticilerinin gelişimine katkı sağlanmasını da amaçlamaktadır.

3.       Tanımlar

Bu Çağrı metninde kullanılan ifadeler için Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı Yönetmeliği, Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı Uygulama Usul ve Esasları ile “TS 13909 Elektrikli araçlar ve elektrikli şarj sistemleri- Temel terimler ve tanımlar” standardında yer alan tanımlar esas alınmıştır.

4.       Çağrı Konusu ve Kapsamı

Çağrı kapsamında, elektrikli araçlar için şarj istasyonlarının kurulumuna yönelik tüzel kişilerce yapılacak yatırımlar desteklenecektir.

Desteklenecek yatırım projelerinin, EK-1’de yatırım yeri ve asgari yatırım miktarı belirlenen Yatırım Konularına yönelik olması gerekmektedir.

5.       Yatırımlara Yönelik Şartlar

a)       Her bir Yatırım Projesi, EK-1’de belirlenmiş yatırım konularından sadece birine yönelik olmalıdır.

b)     Yatırım Projesi kapsamında hangi ilde toplam kaç ünitenin kurulması gerektiği ve bu ünitelerin il içindeki dağılımına yönelik, ilçe detayında ve karayolu bazında asgari gereklilikler EK-1’de yer almaktadır. Yatırım Projelerinin bu asgari gereklilikleri sağlaması gerekmektedir.

c)      Her bir il için, asgari gereklilikler dışında kalan serbest üniteler, il içinde herhangi bir lokasyonda kurulabilir. Yatırım Konusunun geneli için ise asgari gereklilikler dışında kalan serbest üniteler, ilgili Yatırım Konusu kapsamındaki illerde serbest olarak kurulabilir.

ç)      Karayolları üzerinde kurulması gereken üniteler, EK-1’de yer alan il ve ilçelerin merkez yerleşim yerleri sınırları içerisinde kalan karayolları bölümlerinde kurulamaz. Ancak, bu üniteler EK-1’de yer almayan ve bir devlet yolu üzerinde bulunan yerleşim yerlerinde kurulabilir. Bu durumda, kurulacak ünitenin karayoluna erişim mesafesi azami 200 metre olmalıdır.

d)     Her bir ünite, iki elektrikli araca aynı anda hizmet verebilecek şekilde en az iki hızlı şarj soketine sahip olmalıdır. Kurulacak üniteler asgari 90 kW hızlı şarj kapasitesine sahip olmalıdır (İkiden daha fazla sokete sahip ünite tercih edilmesi durumunda soket başı asgari 45 kW şarj kapasitesi gerekmektedir.).

e)      Destek kapsamına alınacak üniteler, tüm elektrikli araç kullanıcılarının kısıtsız erişimine açık yerlerde kurulmalı ve 2 Nisan 2022 tarih ve 31797 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Şarj Hizmeti Yönetmeliği hükümlerine göre halka açık şarj istasyonu şeklinde işletilmelidir.

f)      Yerleşim yerleri içinde kurulan şarj üniteleri arasında asgari 1 km erişim mesafesi bulunmalıdır. Karayolları üzerinde ise aynı yöndeki iki ünite arasındaki erişim mesafesi asgari 10 km olmalıdır.

g)      Karayolları üzerinde kurulan ünitelerin karayoluna erişim mesafesi azami 200 metre olmalıdır.

6.       Başvuru ve Değerlendirme

Başvurular, sarjdestek.sanayi.gov.tr internet adresinde bulunan başvuru bölümünden alınabileceği gibi gerekli hallerde Bakanlık tarafından belirlenecek diğer yöntem ve araçlar kullanılarak alınacaktır. 

Bakanlık, Proje Başvuruları için başvuru ücreti talep edebilir. Başvuru ücretlerinin miktarı ve ödeme yöntemine ilişkin bilgiler Çağrı başvuru portalında duyurulur.

Proje başvurusu yapılan her bir yatırım konusu için, 30 Eylül 2022 tarihine kadar geçerliliği bulunan 250.000 TL tutarında geçici teminat mektubu, Yatırımcı tarafından Çağrı son başvuru tarihine kadar Bakanlığa teslim edilir. Süresi içinde teminat mektubu teslim edilmeyen Proje Başvuruları geçersiz sayılır.

Yatırım Konuları için sunulan proje başvuruları, yatırımda kamu desteğine duyulan ihtiyaca göre aşağıdaki şekilde değerlendirilir:

Her bir Yatırım Konusu için sadece bir yatırımcı desteklerden yararlanabilir. Aynı Yatırım Konusuna birden fazla başvuru olması halinde, başvuran yatırımcılar arasında Değerlendirme Komisyonu tarafından önceliklendirme yapılır.

Firmalar, başvuruda her bir yatırım konusu kapsamında, şarj üniteleri kurulumu için “toplam yatırım tutarı” öngörüsünü ve bu yatırımlar için Bakanlıktan “talep edilen toplam destek tutarını” beyan eder. Yatırım öngörüsü başvuruda sunulacak proforma fatura ile desteklenmelidir.

“Talep edilen toplam destek tutarının”  toplam yatırım tutarına” oranı, “talep edilen destek oranı” olarak hesaplanır. Bu oran % 60’ı geçemez.

“Talep edilen toplam destek tutarının” yatırım konusu kapsamındaki ünite sayısına bölümü ile elde edilen tutar, “ ünite başına azami destek tutarı” olarak hesaplanır. Bu tutar 250 bin TL’yi geçemez.

Başvurular, ilgili Yatırım Konusu için “ talep edilen toplam destek tutarına” göre sıralanır. Bu sıralamaya göre, en düşük “talep edilen toplam destek tutarı” ile yatırımı gerçekleştirmeyi taahhüt eden işletmeye ilgili Yatırım Konusu için destek kararı verilir ve Bakanlık ile Yatırımcı arasında sözleşme imzalanır.

Destek almaya hak kazanamayan Proje Başvurusu için Yatırımcının başvuruda verdiği teminat mektubu Yatırımcıya iade edilir.

7.       Destekler

a)       Destek kararı verilen Yatırım Projeleri kapsamında, kurulan şarj istasyonlarındaki şarj ünitesi ile dağıtım trafosu yatırımları için makine ve teçhizat desteği sağlanır.

b)       Şarj ünitesi yatırımları kapsamındaki makine ve teçhizat harcamalarına azami % 60 oranında hibe desteği sağlanır.

c)       Yapılacak ünite yatırımında ihtiyaç duyulacak dağıtım trafosu yatırımı için 30 bin TL’yi aşmamak üzere % 30 oranında hibe desteği sağlanır.

ç)       Destek almaya hak kazanan Yatırımcı için şarj ünitesi yatırımlarına sağlanacak destek oranı, 6. Bölümde hesaplanan “talep edilen destek oranı” olarak uygulanır (Tamamlanan yatırımlarda sağlanacak destek tutarı, “ talep edilen destek oranı” ile fatura tutarının çarpımı şeklinde hesaplanacaktır.). Ancak, bu şekilde sağlanacak destek tutarı, 6. Bölümde hesaplanan “ ünite başına azami destek tutarı ”nı aşamaz.

d)       Tamamlanan yatırımlarda, desteğe konu kurulan hızlı şarj ünitesinin toplam gücü 120 kW ve üzerinde ise ilgili ünite için verilecek destek, diğer maddeler kapsamında hak edilen destek tutarına, bu bölümün (ç) fıkrası kapsamında hesaplanan desteğin % 20’si ilave edilerek hesaplanır.

e)       Tamamlanan yatırımlarda, desteğe konu şarj ünitelerinin asgari % 25’inin yerli malı belgesine sahip olması halinde, yerli malı belgeli şarj üniteleri için verilecek destek, diğer maddeler kapsamında hak edilen destek tutarına, bu bölümün (ç) fıkrası kapsamında hesaplanan desteğin %20’si ilave edilerek hesaplanır.

f)        Bu bölümün d ve e maddeleri uyarınca artırılarak sağlanacak destek miktarı, ilgili şarj ünitesinin yatırım maliyetinin % 75’ini geçemez.

g)       Her bir Yatırım Konusu için, en fazla EK-1’de öngörülen sayıda ünite kurulumu için destek verilir. Desteklenecek ünitelerde ise “5. Yatırımlara Yönelik Şartlar” bölümünde belirlenen asgari koşulları sağlayan üniteler için destek sağlanır. Bunun haricinde kalan ilave yatırımlar için destek verilmez.

ğ)       Herhangi bir Yatırım Konusu için destek almaya hak kazanan yatırımcının, EK-1’de belirlenen toplam sayıda ünitenin tamamının kurulumunu gerçekleştirmesi esastır. Yatırımcının bu sayıdan az ünite kurulumunu gerçekleştirmesi durumunda;

1.       Kurulan ünite sayısının belirlenen toplam ünite sayısına oranı % 80’den az ise Proje başarısız sonuçlanmış sayılır. Ayrıca, EK-1’de ilçe ve karayolu bazında belirlenen asgari ünite kurulumlarının tamamlanma oranı % 80’in altında kaldığı durumda da Proje başarısız sonuçlanmış sayılır. Bu durumlarda, Yatırımcı Proje kapsamında yaptığı yatırımlar için herhangi bir destek alamaz. Ayrıca, taahhüt kapsamında Firmanın sözleşme imzalanması aşamasında Bakanlığa verdiği kesin teminat mektubu nakde çevrilerek Hazineye gelir kaydedilir.

2.       Bir önceki fıkraya göre başarı ile tamamlanan Projelerde, toplam ünite sayısı baz alınarak kurulmayan her bir ünite için Yatırımcının Proje kapsamında hak ettiği destek miktarından 100 bin TL düşülür. (Belirsizliğe mahal vermemek adına, örneğin, 50 ünitenin kurulması öngörülen bir Yatırım Konusuna yönelik Projede, Yatırımcı 45 ünitenin kurulumunu gerçekleştirmiş ise 45 ünite için hak ettiği destek tutarından 5 ünite için toplamda 500 bin TL düşülerek Yatırımcıya destek ödemesi yapılır.)

h)    EK-1’de belirlenen ilçe ve karayolu bazındaki asgari zorunluluklar haricindeki üniteler, il içinde herhangi bir yerleşim yerinde veya karayolu noktasında kurulabilir. Ancak, il içinde herhangi bir ilçede kurulumu desteklenecek ünite sayısı, ilgili ilçe için EK-1’de belirlenen asgari ünite sayısının iki katını geçemez. EK-1’de yer almayan yerleşim yerlerinde ise en fazla iki ünitenin kurulumu desteklenir. Bunların üzerinde kalan üniteler için destek ödemesi yapılmaz. Fazladan kurulan bu üniteler, Proje kapsamında kurulması gereken toplam ünite sayısının tamamlanma oranı hesabında dikkate alınmaz.

7.1.   Destekten Yararlanma Şartları

a)      Yatırımı yapılan şarj üniteleri, 14/3/2013 tarih ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 3’üncü maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan bir lisans veya sertifika altında tüm elektrikli araçlara hizmet vermek üzere çalışır halde bulunmalı ve 10/8/2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” hükümleri uyarınca alınmış iş yeri açma ve çalışma ruhsatına sahip olmalıdır.

b)      Yatırımcı, destek başvurusunda bulunduğu Yatırım Konusu için, öngörülen ünite yatırımının tamamını, 15 Nisan 2023 tarihine kadar gerçekleştirmeyi taahhüt etmesi durumunda desteklerden yararlanmaya hak kazanabilir. Yatırımcı bu taahhüdü kapsamında, başvuru esnasında Bakanlığa sunmuş olduğu geçici teminat mektubunu destek kararının bildirilmesini takip eden 30 takvim günü içinde, 30 Eylül 2023 yılına kadar geçerliliği olan kesin teminat mektubuna çevirerek Bakanlığa sunmalıdır. Kesin teminat mektubunun vaktinde sunulmaması durumunda başvuru esnasında sunulan geçici teminat mektubu nakde çevrilerek Hazineye gelir kaydedilir ve ilgili Yatırım Konusu için destek, sıralamada destek almaya uygun bir sonraki başvuru sahibine tanımlanır.

c)      Bir yatırımcı, birden fazla Yatırım Konusu için başvuruda bulunabilir ancak Çağrı kapsamında desteklenecek ünite sayısının en fazla % 40’ı için destek almaya hak kazanabilir. Ayrıca, EK-2’de belirlenmiş Yatırım Konusu eşlerinden sadece birisi için aynı yatırımcıya destek tanımlanabilir. Bu eşlerden biri için destek tanımlanan yatırımcı, kazanmış olsa dahi diğer eşler için destek alamaz.

ç)      Yatırım Konuları için ayrı ayrı yapılan değerlendirmeler neticesinde, destek almaya hak kazandığı ünite sayısı, Çağrı kapsamında desteklenen toplam ünite sayısının % 40’ından fazla olan yatırımcılar ve/veya EK-2’de belirlenen Yatırım Konusu eşleştirme kısıtına takılan yatırımcılar için yatırımcının başvuruda Bakanlığa sunacağı önceliklendirmeye göre destekler tanımlanır.

d)       Herhangi bir Yatırım Konusu için, Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılan sıralamaya göre birinci sırada yer alan yatırımcının ilgili yatırım konusu için bir önceki madde kapsamında desteklerden yararlanamaması veya geçici teminat mektubunu kesin teminat mektubuna çevirememesi durumunda sıralamada bir sonraki yatırımcıya destek tanımlanır.

8.       Proje Süresi

Proje süreleri, proje bitiş tarihi 15 Nisan 2023’ü aşmayacak şekilde belirlenir. 15 Nisan 2022 tarihi itibariyle yapılan yatırımlar Proje kapsamında kabul edilir.

9.       Çağrı Takvimi

Çağrı kapsamında, Proje Başvurularının en geç 15 Haziran 2022 tarihi sonuna kadar tamamlanması gerekmektedir.

10.  Başvuruda İstenecek Belgeler

Yetkilendirme yazısı

Yatırım planı

Makine ve Teçhizat için proforma faturalar

Teminat Mektubu

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.